Obowiązek wykonania audytu energetycznego spoczywa na każdym przedsiębiorstwie, które w 2 ostatnich latach obrotowych spełniło przynajmniej jeden z warunków:
Klienci, którzy w wyniku działań np. rekomendowanych w audycie, poprawią efektywność energetyczną powyżej 10 TOE (Tona Oleju Ekwiwalentnego) otrzymają białe certyfikaty, którymi będą mogli obracać na rynku.
Opłata zastępcza w 2017 r. 1500 zł/TOE (tona oleju ekwiwalentnego), następnie waloryzacja 5% co roku.
Jeżeli firma zamierza realizować działanie mające na celu zmniejszenie zużycia energii i jest zainteresowany wydaniem świadectwa efektywności energetycznej oraz pragnie uzyskać wsparcie finansowe na ten cel, to musi wykonać audyt efektywności energetycznej, który stanowi uzasadnienie wielkości oszczędności energetyczne przewidywanej w wyniku realizacji tego przedsięwzięcia.
Jeżeli przedsiębiorca posiada już świadectwo efektywności energetycznej i zrealizował przedsięwzięcie służące poprawie efektywności energetycznej to także zobligowany jest to sporządzenia audytu efektywności energetycznej w celu potwierdzenia, że deklarowana oszczędność energii została osiągnięta.
Audyt efektywności energetycznej jest zatem niezbędnym dokumentem, który wraz z wnioskiem o wydanie świadectwa efektywności energetycznej (tzw. białego certyfikatu) jest zgłaszany do URE. Jego zawartość musi określać przedsięwzięcie służące poprawie efektywności energetycznej i uzasadniać je pod względem efektów energetycznych, ekologicznych i ekonomicznych. Szczegółowy zakres i sposób sporządzania audytu, wzór karty audytu efektywności energetycznej oraz metody obliczania oszczędności energii zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Energii z dn. 5 października 2017 r. (Dz.U. 2017 poz. 1912). Audyt efektywności energetycznej jest też podstawą do pozyskania wsparcia finansowego na realizację przedsięwzięć polegających na zmniejszeniu zużycia lub strat energii.
Zgodnie z zapisami Ustawy o efektywności energetycznej z dnia 20 maja 2016 r., która weszła w życie od 1 października 2016 r. każda duża firma działające na terenie Polski ma obowiązek wykonywania okresowych audytów energetycznych. Pierwszy audyt należy wykonać w terminie 12 miesięcy od wejścia w życie ustawy, czyli do 30 września 2017. Przedsiębiorstwa są zobowiązane powiadomić Prezesa URE o przeprowadzonym audycie energetycznym w terminie 30 dni oraz powtarzać audyt co 4 lata.